Özgün İçerik Yazısı'dır Alıntı Yaptığınızda Lütfen Kaynak Gösteriniz!
Kurban, belirli bir hayvani, belirli bir vakitte ibâdet niyetiyle kesmektir. Belirli bir hayvandan: "Koyun, keçi, sigir ve deve gibi kurban edilmesi dinen caiz olan hayvanlar" kast olunmaktadir. Belirli vakit ise Kurban Bayrami günleridir.
Imam-i A'zam Hazretleri'ne göre kurban kesmek Müslümanlar'a vaciptir. Kur'ân-i Kerim'den delili "O halde Rabb'in için namaz kil ve kurban kes" (Kevser,2) âyetidir.
Fikih ulemâsi, kurbanin vücubuna delil olarak bazi hadisleri de gösterirler. Bunlardan bazilarini burada zikredelim. Peygamber Efendimiz (sav) buyurmustur ki: "Kurban kesin. Zira o, babaniz Ibrahim'in sünnetidir" (Ahmed Davudoglu, Bulugu'l-Meram Serhi-Selâmet yollari, IV, 196).
"Hâli vakti yerinde oldugu halde (Dinî ölçüye göre zengin sayildigi hâlde, kurban kesmeyen kisi bizim musallamiza (namazgahimiza, mescidimize) yaklasmasin!" (Ibn Mâce, Edâhi, 2)
Kurbani Kimler Keser?
"Hür, mukim (yolcu degil), Müslüman ve dinî ölçüye göre zengin sayilan (nisaba mâlik olan) kisiler" kurban kesmekle mükelleftirler.
Kurbandaki dinî zenginligin ölçüsü aynen fitir sadakasindaki ölçü gibidir. Kurbandaki dinî zenginlik ölçüsüne göre bir ticaret malinin veya kazanilmis paranin üzerinden -zekâtta oldugu gibi- bir yil geçmesi sart degildir, artici nitelik tasimasi da aranmaz. Bu sebeple daha evvel fakir iken, Kurban Bayram'i günlerinden aniden kazanç saglayarak zengin olan kisiye kurban vacip olur. Daha evvel zengin olup da kurban günlerinde aniden yoksul düsen kisiye ise vacip olmaz.
Yukarida naklettigimiz ikinci hadisinde Sevgili Peygamberimiz (sav), zengin oldugu hâlde kurban kesmeyen Müslümanlar hakkinda çok agir ve aci konusarak: "onlar bizim musallamiza sakin yaklasmasinlar!" demistir. Bu sebeple varlikli Müslümanlar kurbanlarini kesmeli, birtakim bahanelerle bu önemli ibâdeti terketmemelidirler.
Kurban Edilebilen Hayvanlar
Koyun ve keçi (bir yasini bitirmis olmali veya yedi-sekiz aylik oldugu hâlde, bir yasini bitirmis gibi semiz olmali), sigir (iki yasini bitirmis olmali), manda (iki yasini bitirmis olmali), deve (bes yasini bitirmis olmali).
Bir koyun veya bir keçi yalniz bir kisi adina kurban olabilir. Bir deve veya sigir ise bir ila yedi kisi arasinda olabilir. Ancak bu taktirde istirak edenlerden her biri Müslüman olmali, her biri hayvanin yedide birine malik olmali ve Allah rizasi için kurban kesecek bir niyet tasimalidir.
Kurbanlik hayvanin iki veya bir gözünün kör olmasi, dislerinin çogunun düsmüs olmasi, kulaklarinin kesilmis olmasi, boynuzlarinin birinin veya her ikisinin kökünden kirilmis olmasi, kulak ve kuyrugunun yarisindan fazlasinin kopmus olmasi, yaratilistan kulaklari veya kuyrugunun bulunmamasi, kemikleri içinde iligi kalmamis derecede zayip olmasi, kesilecegi yere yürüyemeyecek kadar topal veya hasta olmasi gibi kusurlar böyle bir hayvandan kurban olmayacagini gösterir, yani böylesine kusur tasiyan hayvanlardan katiyyen kurban olmaz.
Hayvanin sasi olmasi, topal olmasi (fakat yürüyebilmesi), boynuzlu veya boynuzsuz olmasi (dogustan böyle olmasi), boynuzunun biraz kirik olmasi, kulaklarinin delinmis veya enine yarilmis olmasi, kulaklarinin uçlarindan kesilip sarkik durumda olmasi, dislerinin bazisinin düsmüs olmasi, burma olmasi gibi hususlar ise kurbana engel teskil etmez.
Kurban Nasil Kesilir?
Kurban, bayraminin ilk üç gününde kesilebilirse de, ilk gününde kesilmesi daha faziletlidir. Elinden gelirse sahibi kesmelidir. Aksi halde bir Müslüman kardesine kestirir. Kurban, kesilirken kibleye dogru yatirilir, "Allahim! Bu, Sen'dendir ve Sana'dir" dedikten sonra: "Süphesiz ben, bir muvahhid olarak, yüzümü, o gökleri ve yeri yaratmis olan Allah'a çevirdim. Ben müsriklerden degilim." (En'am, 6/79) ve "Namazim, ibadetlerim, hayatim ve ölümüm, alemlerin Rabb'i olan Allah içindir." (En'am, 6/162) ayetleri okunur ve "Bismillâhi Allahü Ekber" diyerek kurban kesilir. Baskasina kestiren kisinin kesenle beraber "Bismillahi Allahü Ekber" demesi uygundur. Az önce mealleri verilen ayetleri bilmeyenlerin hulusi kalble Allah'a yönelmis olarak temiz bir niyetle "Bismillahi Allahü Ekber" demeleri de yeterli olur. Ancak biçagin bileylenmis olmasi uygun olur. Böylece hayvana eza verilmemis olur.
Ashab'tan Cabir Hazretlerinin kurbanla ilgili Peygamber Efendimizden naklettigi bir hadisi burada kaydetmek yerinde olacaktir. Bu zat diyor ki: "Peygamber (sav) kurban kesme günü boynuzlu, semiz ve burulmus iki koç kesti. Onlari kesmek için yönelttigi zaman "Ben yüzümü gökleri ve yeri yaratana dogru çevirdim. Ben Allah'a sirk kosanlardan degilim; namazim, öteki hak ibâdetlerim, sagligim ve ölümüm bütün âlemlerin Rabb'i olan Allah'indir. O'nun ortagi yoktur. Ve ben Müslümanlar'danim. Ya Rabbi bu kurban Sen'dendir, Senin içindir, Muhammed'in (sav) ve ümmetinin adina 'Bismillahi Allahü Ekber' dedi ve kurbanlarim kesti" (et-Tâc, III, 207, Ebu Davud, Tirmizi rivayeti).
Peygamber Efendimiz (sav): "Kurbanlarinizdan yeyin, tasadduk edin ve biriktirin" buyurmaktadir. (Tac, III, 217, Buhari-Müslim-Ebu Davud, Tirmizi, Nesei) Bu hadis-i seriften anlasildigina göre bir Müslüman kesmis oldugu kurbanin etinden bir miktarini çoluk-çocugu ile yer; bir miktarini da yoksullara muhtaçlara dagitir. Çoluk çocugun, yani kurban sahibinin aile fertlerinin yedigi kurban eti hadiste geçen "biriktirme"ye tekabül eder. Her halükârda kurban kesen kisinin iki rekât namaz kilarak Cenâb-i Hakk'a hamd-ü sena etmesi, dua etmesi ve kurbanin Hakk katinda kabulü için yalvarmasi uygun görülmüstür.
Peygamberimizin Müjdesi
Bir Müslüman samimiyetle kurbanini keserse kiyamet gününde bunun karsiligini kat kat görecektir. Peygamberimiz (sav) bu konuda söyle buyurmaktadir: "Insanoglu Allah nezdinde, kurban gününde kurban kesmekten daha sevgili bir is islememistir. O kurban; kiyamet gününde boynuzlari, postu ve tirnaklari ile gelir. Kurban kaninin Allah nezdinde büyük itibâri vardir. Kan akip yere düsmeden kurban kabule geçer. Kurbani temiz ve hâlis bir kalp ile Allah'a takdim edin" (et-Tâc, III, 209, Tirmizi rivayeti.).
Kurbanin Hikmeti
Toplumda zenginler ve orta halliler yaninda, aylarca et yüzü göremiyen yari aç yari tok gezip te durumlarini belli etmeyen onurlu, sahsiyetli yoksullar vardir. Çogu defa bunlar yüzsuyu dökmezler, kimseden bir sey isteyemezler, Iste bu tip yoksullar için Kurban Bayram'i Allah Teâlâ'nin bir ziyafetidir. Bu ilahî ziyafetle yoksullarin da gönülleri alinmis olacak, onlar da toplumdaki refahtan paylarini almis olacaklardir. Bu da sosyal adaletin yayginlasmasinda ve insanlarimiz arasindaki sevgi baglarinin kuvvetlenmesinde etkili olacaktir. Ayrica kurban kaninin akitilmasi ile müslümanda kalbî ve ruhî bir huzur da dogacaktir.
Bugün bütün Müslümanlar'in kalbi; dostluk, kardeslik, sevgi, saygi, acima, yardimseverlik ve dayanisma duygulari ile dopdoludur. Bugün, nefretler eriyecek, kinler yok olacak; düsmanliklar, darginliklar sona erecektir. Ana-babalarin, akraba ve dostlarin, komsu ve is arkadaslarinin bayramlari tebrik edilecektir.
Dua edelim ki, Yüce Allah'in rizâsini kazanmak için akitilan kurban kanlari, insanlarimizin kalplerinden küskünlükleri, darginliklari alip götürsün! Yerine sevgi çiçekleri ekilsin! Ne mutlu kurbanlarla beraber kalplerindeki husumet duygularini da kurban ederek ruhlarini temizleyebilenlere!.
Imam-i A'zam Hazretleri'ne göre kurban kesmek Müslümanlar'a vaciptir. Kur'ân-i Kerim'den delili "O halde Rabb'in için namaz kil ve kurban kes" (Kevser,2) âyetidir.
Fikih ulemâsi, kurbanin vücubuna delil olarak bazi hadisleri de gösterirler. Bunlardan bazilarini burada zikredelim. Peygamber Efendimiz (sav) buyurmustur ki: "Kurban kesin. Zira o, babaniz Ibrahim'in sünnetidir" (Ahmed Davudoglu, Bulugu'l-Meram Serhi-Selâmet yollari, IV, 196).
"Hâli vakti yerinde oldugu halde (Dinî ölçüye göre zengin sayildigi hâlde, kurban kesmeyen kisi bizim musallamiza (namazgahimiza, mescidimize) yaklasmasin!" (Ibn Mâce, Edâhi, 2)
Kurbani Kimler Keser?
"Hür, mukim (yolcu degil), Müslüman ve dinî ölçüye göre zengin sayilan (nisaba mâlik olan) kisiler" kurban kesmekle mükelleftirler.
Kurbandaki dinî zenginligin ölçüsü aynen fitir sadakasindaki ölçü gibidir. Kurbandaki dinî zenginlik ölçüsüne göre bir ticaret malinin veya kazanilmis paranin üzerinden -zekâtta oldugu gibi- bir yil geçmesi sart degildir, artici nitelik tasimasi da aranmaz. Bu sebeple daha evvel fakir iken, Kurban Bayram'i günlerinden aniden kazanç saglayarak zengin olan kisiye kurban vacip olur. Daha evvel zengin olup da kurban günlerinde aniden yoksul düsen kisiye ise vacip olmaz.
Yukarida naklettigimiz ikinci hadisinde Sevgili Peygamberimiz (sav), zengin oldugu hâlde kurban kesmeyen Müslümanlar hakkinda çok agir ve aci konusarak: "onlar bizim musallamiza sakin yaklasmasinlar!" demistir. Bu sebeple varlikli Müslümanlar kurbanlarini kesmeli, birtakim bahanelerle bu önemli ibâdeti terketmemelidirler.
Kurban Edilebilen Hayvanlar
Koyun ve keçi (bir yasini bitirmis olmali veya yedi-sekiz aylik oldugu hâlde, bir yasini bitirmis gibi semiz olmali), sigir (iki yasini bitirmis olmali), manda (iki yasini bitirmis olmali), deve (bes yasini bitirmis olmali).
Bir koyun veya bir keçi yalniz bir kisi adina kurban olabilir. Bir deve veya sigir ise bir ila yedi kisi arasinda olabilir. Ancak bu taktirde istirak edenlerden her biri Müslüman olmali, her biri hayvanin yedide birine malik olmali ve Allah rizasi için kurban kesecek bir niyet tasimalidir.
Kurbanlik hayvanin iki veya bir gözünün kör olmasi, dislerinin çogunun düsmüs olmasi, kulaklarinin kesilmis olmasi, boynuzlarinin birinin veya her ikisinin kökünden kirilmis olmasi, kulak ve kuyrugunun yarisindan fazlasinin kopmus olmasi, yaratilistan kulaklari veya kuyrugunun bulunmamasi, kemikleri içinde iligi kalmamis derecede zayip olmasi, kesilecegi yere yürüyemeyecek kadar topal veya hasta olmasi gibi kusurlar böyle bir hayvandan kurban olmayacagini gösterir, yani böylesine kusur tasiyan hayvanlardan katiyyen kurban olmaz.
Hayvanin sasi olmasi, topal olmasi (fakat yürüyebilmesi), boynuzlu veya boynuzsuz olmasi (dogustan böyle olmasi), boynuzunun biraz kirik olmasi, kulaklarinin delinmis veya enine yarilmis olmasi, kulaklarinin uçlarindan kesilip sarkik durumda olmasi, dislerinin bazisinin düsmüs olmasi, burma olmasi gibi hususlar ise kurbana engel teskil etmez.
Kurban Nasil Kesilir?
Kurban, bayraminin ilk üç gününde kesilebilirse de, ilk gününde kesilmesi daha faziletlidir. Elinden gelirse sahibi kesmelidir. Aksi halde bir Müslüman kardesine kestirir. Kurban, kesilirken kibleye dogru yatirilir, "Allahim! Bu, Sen'dendir ve Sana'dir" dedikten sonra: "Süphesiz ben, bir muvahhid olarak, yüzümü, o gökleri ve yeri yaratmis olan Allah'a çevirdim. Ben müsriklerden degilim." (En'am, 6/79) ve "Namazim, ibadetlerim, hayatim ve ölümüm, alemlerin Rabb'i olan Allah içindir." (En'am, 6/162) ayetleri okunur ve "Bismillâhi Allahü Ekber" diyerek kurban kesilir. Baskasina kestiren kisinin kesenle beraber "Bismillahi Allahü Ekber" demesi uygundur. Az önce mealleri verilen ayetleri bilmeyenlerin hulusi kalble Allah'a yönelmis olarak temiz bir niyetle "Bismillahi Allahü Ekber" demeleri de yeterli olur. Ancak biçagin bileylenmis olmasi uygun olur. Böylece hayvana eza verilmemis olur.
Ashab'tan Cabir Hazretlerinin kurbanla ilgili Peygamber Efendimizden naklettigi bir hadisi burada kaydetmek yerinde olacaktir. Bu zat diyor ki: "Peygamber (sav) kurban kesme günü boynuzlu, semiz ve burulmus iki koç kesti. Onlari kesmek için yönelttigi zaman "Ben yüzümü gökleri ve yeri yaratana dogru çevirdim. Ben Allah'a sirk kosanlardan degilim; namazim, öteki hak ibâdetlerim, sagligim ve ölümüm bütün âlemlerin Rabb'i olan Allah'indir. O'nun ortagi yoktur. Ve ben Müslümanlar'danim. Ya Rabbi bu kurban Sen'dendir, Senin içindir, Muhammed'in (sav) ve ümmetinin adina 'Bismillahi Allahü Ekber' dedi ve kurbanlarim kesti" (et-Tâc, III, 207, Ebu Davud, Tirmizi rivayeti).
Peygamber Efendimiz (sav): "Kurbanlarinizdan yeyin, tasadduk edin ve biriktirin" buyurmaktadir. (Tac, III, 217, Buhari-Müslim-Ebu Davud, Tirmizi, Nesei) Bu hadis-i seriften anlasildigina göre bir Müslüman kesmis oldugu kurbanin etinden bir miktarini çoluk-çocugu ile yer; bir miktarini da yoksullara muhtaçlara dagitir. Çoluk çocugun, yani kurban sahibinin aile fertlerinin yedigi kurban eti hadiste geçen "biriktirme"ye tekabül eder. Her halükârda kurban kesen kisinin iki rekât namaz kilarak Cenâb-i Hakk'a hamd-ü sena etmesi, dua etmesi ve kurbanin Hakk katinda kabulü için yalvarmasi uygun görülmüstür.
Peygamberimizin Müjdesi
Bir Müslüman samimiyetle kurbanini keserse kiyamet gününde bunun karsiligini kat kat görecektir. Peygamberimiz (sav) bu konuda söyle buyurmaktadir: "Insanoglu Allah nezdinde, kurban gününde kurban kesmekten daha sevgili bir is islememistir. O kurban; kiyamet gününde boynuzlari, postu ve tirnaklari ile gelir. Kurban kaninin Allah nezdinde büyük itibâri vardir. Kan akip yere düsmeden kurban kabule geçer. Kurbani temiz ve hâlis bir kalp ile Allah'a takdim edin" (et-Tâc, III, 209, Tirmizi rivayeti.).
Kurbanin Hikmeti
Toplumda zenginler ve orta halliler yaninda, aylarca et yüzü göremiyen yari aç yari tok gezip te durumlarini belli etmeyen onurlu, sahsiyetli yoksullar vardir. Çogu defa bunlar yüzsuyu dökmezler, kimseden bir sey isteyemezler, Iste bu tip yoksullar için Kurban Bayram'i Allah Teâlâ'nin bir ziyafetidir. Bu ilahî ziyafetle yoksullarin da gönülleri alinmis olacak, onlar da toplumdaki refahtan paylarini almis olacaklardir. Bu da sosyal adaletin yayginlasmasinda ve insanlarimiz arasindaki sevgi baglarinin kuvvetlenmesinde etkili olacaktir. Ayrica kurban kaninin akitilmasi ile müslümanda kalbî ve ruhî bir huzur da dogacaktir.
Bugün bütün Müslümanlar'in kalbi; dostluk, kardeslik, sevgi, saygi, acima, yardimseverlik ve dayanisma duygulari ile dopdoludur. Bugün, nefretler eriyecek, kinler yok olacak; düsmanliklar, darginliklar sona erecektir. Ana-babalarin, akraba ve dostlarin, komsu ve is arkadaslarinin bayramlari tebrik edilecektir.
Dua edelim ki, Yüce Allah'in rizâsini kazanmak için akitilan kurban kanlari, insanlarimizin kalplerinden küskünlükleri, darginliklari alip götürsün! Yerine sevgi çiçekleri ekilsin! Ne mutlu kurbanlarla beraber kalplerindeki husumet duygularini da kurban ederek ruhlarini temizleyebilenlere!.
Bu yazı; 6 Kasım 2010 Cumartesi
günü yazılmış olup,
0 yorum:
Yorum Gönder
"Yorumlarınız Bizim İcin Degerlidir."
Yorumlarınız da;
1- Teşekkür Etmekten ya da Soru Sormaktan Çekinmeyin.
2- Türkçemizi en güzel şekilde kullanarak yorum yapacağınıza inancımız sonsuzdur.
3- Sorularınız cevapsız kalmayacaktır. Sayfa adresini unutmayın, yeter.
4- Nezaket sahibi biri olduğunuz burdan belli oluyor Yorumlarınızda da bunu görmek isteriz.
5-Herhangi bir yere üyeliğiniz yoksa Anonim'i Seçiniz.
İlginiz İcin Tesekkür Ederiz. MaviinciR